Isang Dipang Langit ni Amado V. Hernandez

Isang Dipang Langit

Ni:Amado V. Hernadez

I.

Ako’y ipiniit ng linsil na puno
hangad palibhasang diwa ko’y piitin,
katawang marupok, aniya’y pagsuko,
damdami’y supil na’t mithiin ay supil.

II.

Ikinulong ako sa kutang malupit:
bato, bakal, punlo, balasik ng bantay;
lubos na tiwalag sa buong daigdig
at inaring kahit buhay man ay patay.

III.

Sa munting dungawan, tanging abot-malas
ay sandipang langit na puno ng luha,
maramot na birang ng pusong may sugat,
watawat ng aking pagkapariwara.

IV.

Sintalim ng kidlat ang mata ng tanod,
sa pintong may susi’t walang makalapit;
sigaw ng bilanggo sa katabing moog,
anaki’y atungal ng hayop sa yungib.

V.

Ang maghapo’y tila isang tanikala
na kala-kaladkad ng paang madugo
ang buong magdamag ay kulambong luksa
ng kabaong waring lungga ng bilanggo.

VI.

Kung minsa’y magdaan ang payak na yabag,
kawil ng kadena ang kumakalanding;
sa maputlang araw saglit ibibilad,
sanlibong aninong iniluwa ng dilim.

VII.

Kung minsan, ang gabi’y biglang magulantang
sa hudyat – may takas! – at asod ng punlo;
kung minsa’y tumangis ang lumang batingaw,
sa bitayang moog, may naghihingalo.

VIII.

At ito ang tanging daigdig ko ngayon –
bilangguang mandi’y libingan ng buhay;
sampu, dalawampu, at lahat ng taon
ng buong buhay ko’y dito mapipigtal.

IX.

Nguni’t yaring diwa’y walang takot-hirap
at batis pa rin itong aking puso:
piita’y bahagi ng pakikilamas,
mapiit ay tanda ng di pagsuko.

X.

Ang tao’t Bathala ay di natutulog
at di habang araw ang api ay api,
tanang paniniil ay may pagtutuos,
habang may Bastilya’y may bayang g aganti.

XI.

At bukas, diyan din, aking matatanaw
sa sandipang langit na wala nang luha,
sisikat ang gintong araw ng tagumpay…
layang sasalubong ako sa paglaya!

ISANG DIPANG LANGIT

Ni: Amado V. Hernadez

            Ang tulang Isang Dipang Langit ni Amado V. Hernadez ay ginawa niya sa loob ng kulungan. At ito ang kanyang karanasan. Ang unang saknong sa tula ay nagsasalaysay na ang persona ay giniit sa may kasalanan ng mga taong nakatataas sa lipunan. Kahit wala naman siyang kasalanan ay siya’y napagbintangan sa kasalanang hindi naman ginawa.

            Sa ikalawang saknong, ay yaong panahong siya’y kinulong sa lugar na kung saan ay may malupit na bantay. Dito napagtanto niya na ang kanyang buhay ay para ng patay, dahil kahit humihinga pa siya ay wala ng silbi ang kanyang buhay.

            Sa ikatlong saknong ay ang tanging ginawa niya ay dumungaw lamang sa maliit na butas sa kulungan na tanaw na tanaw ang dipang langit.  Sa pagmamasid sa langit ay naluha siya at nalungkot. Nasasaktan siya dahil ang mismong bayan na kanyang pinag-iingatan, pinaglalaban at pinagsisilbihan ay yaon pa ang nagtaksil at nag-udyok sa kanya sa kulungan.

            Sa ikaapat na saknong, ay isinalaysay ng persona na wari’y galit na galit ang mga tanod na nagbabantay sa kanilang kulungan habang may katabing isang nabilanggo na sumisigaw ng malakas na parang hayop sa yungib.

            Sa ikalimang saknong, ay nagpapahiwatig na maghapon at magdamag siyang nagluksa. At sa kanyang pagluluksa ay napaisip siya na ang lungga ng bilangguan ay parang kabaong. Ibig sabihin sa panahon nang nasa bilangguan siya ay para na siyang patay na nilalamayan ng mga tanod at iba pang nakakulong.

            Sa ikaanim na saknong ay naglalarawan na may nakita ang persona na may dumaan sa kanyang harapan na kung saan ay may kadenang kumakalanding sa kanya, isang may sala na ibinilad sa lakas ng init ng araw at hindi na nakayanan ang parusa kaya’y namatay.

            Sa ikapitong saknong ay inilalarawan ng persona na kung minsan sa isang tahimik na gabi ay biglang nagulantang ang lahat sa ingay na naghuhudyat na may takas. At minsan naman ay nasaksihan at nakita ng persona namay nag-aagaw buhay hanggang namatay dahil sa parusang ibinitay.

            Sa ikawalong saknong ay sinabi ng persona na ang bilangguan na ngayon ang kanyang mundo, sa bilangguan na parang libingan ng buhay. Umabot din ang persona ng dalawampung taon na pagkabilanggo at nagwika siya na baka sa bilangguan na siya mamamatay.

            Sa ikasiyam na saknong ay nangangahulugan na kahit siya’y matanda na sa bilangguan ay hindi pa rin siya sumusuko na baka siya’y makalabas dito. Dahil buhay pa siya, ay umaasa pa rin siya na may pag-asa kahit masakit sa puso, natatakot at nahihirapan.

            Sa ikasampung saknong ay sinabi ng persona na ang Bathala ay di-natutulog, ibig sabihin, alam ng Diyos ang lahat ng mga pangyayari, ang totoo o hindi. Lahat ng ginagawa ng lahat ng tao sa buong daigdig ay batid ng Bathala. Kaya, nagwika ang persona na hindi lahat ng api ay api. Ibig sabihin ay may hangganan ang paghihirap na dinadanas ng tao sa buhay. At sa panahon ng pagtutuos ay napawalang-sala siya.

            Sa huling saknong, ay nakalaya na ang persona. Masaya siya dahil natatanaw na niya ang dipang langit ng wala ng luha. Sisikat ang araw ng tagumpay ay nangangahulugang may bagong pag-asa ang dadating sa kanyang buhay, pagdating ng bukas.

            Itong tulang Isang Dipang Langit ay sumasalamin sa pag-asa ng buhay ng tao. There is hope when you have life. Huwag susukosa anumang pahihirap na madadanas natin at higit sa lahat ay huwag susukosa mga problemang hinaharap o haharapin dahil sa tuwing nabubuhay pa tayo ay nabubuhay din ang pag-asa na dadating sa huli at ito ang tagumpay. #trustGod